Bajka z jajka
Program uroczystości szkolnej przygotowanej przez klasę 2b i 2c z okazji Świąt
Wielkanocnych
w roku szkolnym 2003/ 2004.
UCZEŃ
Zapraszamy was na opowieść, a będzie to bajka. Trochę inna bajka -
nie słyszeliście takiej – bajka z jajka.
PIOSENKA p t. „Bajka z jajka". (Dzieci śpiewają refren.)
DZIECKO
Przyleciały skowroneczki
z radosną nowiną.
Zaśpiewały, zawołały ponad oziminą.
Przyleciały bocianiska
w bielutkich kapotach.
Klekotały, ogłaszały
na wysokich płotach.
- Idzie wiosna!
Wiosna idzie!
Po łąkach, po płotach.
Przyleciały jaskółeczki kołem,
świergotały :- Idzie Wiosna! Wiosna idzie!
Prowadzi
ją_ słońce.
Wokoło wiosna, lecą już ptaki, do okna puka Wielkanoc. Kwitną na łąkach wiosenne kwiaty. Świat zmartwychwstaje.
PIOSENKA pt. „IDZIE WIOSNA" (Dzieci śpiewają refren.) W trakcie śpiewu na scenę wkracza dziecko przebrane za wiosnę. Siada na przygotowanym tronie, dzieci wkładaj ą j ej koronę. Obserwuje całą uroczystość.
Na scenie pojawiają się dzieci, które ze sobą rozmawiają: DZIECKO
Zaćwierkały wróble
DZIECKO
Mruczą na wierzbie
kocięta -świetnie, że niedługo Święta
Odgłos lądującego statku kosmicznego.(Dzieci zdziwione i przestraszone.} Ze statku wysiadają 2 zielone kurczaki z czułkami na głowach.
DZIECKO
Kim jesteście?
KURCZAKI tańczą taniec do piosenki pt. „KOSMICZNE KURCZAKI' „Michałki"
DZIECKO
Bardzo ładnie tańczycie i śpiewacie ale powiedzcie, po co tu przybywacie?
KURCZAKI
O naszej planecie już wszystko wiemy. Nauczyć się teraz o Ziemi przylatujemy/ Dotarły do nas informacje, że macie piękne tradycje i zwyczaje. I one ciekawią nas właśnie.
DZIECKO
Dobrzeście trafiły!
Świetnie się składa.
Popatrzcie : Co to za wyprawa?
( Kurczaki siadają z boku i obserwują co się dzieje na scenie.)
SCENKA pt. „ Co to za wyprawa?".
(Przez scenę przechodzą kolejno: Baranek, Pisanka, Kotki Wierzbowe i Zajączek.)
DZIECI: Baranku, baranku, cukrowe masz nóżki. Dokąd biegniesz dzisiaj
przez wiosenne dróżki?
BARANEK: A nie powiem . Nie!
Nie! Nie!
Niech zgaduje ten, kto chce!
DZIECI: Jakaś dziwna sprawa! Co to za wyprawa?
PISANKA: Jestem pisanka.
Mała pisanka.
Idę po słodkich śladach baranka.
DZIECI: Jakaś dziwna sprawa! Co to za wyprawa?
KOTEK: Po malowanych śladach pisanki
Wierzbowe
kotki wędruj ą rankiem. __
DZIECI: Jakaś dziwna sprawa! Co to za wyprawa?
ZAJĄCZEK: I ja- zajączek biegnę w tę stronę. Niosę w doniczce owies zielony.
DZIECI: Jakaś dziwna sprawa! Co to za wyprawa?
BARANEK, PISANKA, KOTKI WIERZBOWE (razem):
To wyprawa przez świata pół _
na Wielkanocny stół!!!
DZIECKO
W Wielkanoc ludzie zasiadaj ą przy wspólnym stole. Świętuj ą wy darzenia, od których minęło już prawie 2000 lat. Są one nadal żywe. Co roku z wielkim utęsknieniem oczekuje się tych świąt.
PIOSENKA „ CO TO JEST WIELKANOC „- Już w szkole - klasa 2 semestr 2
DZIECKO
Wielkanoc, Wielkanoc!
Wielka radość w sercu,
gdy chodzisz po świecie
- kwitnącym kobiercu.
R.
Przymus „WIELKANOC, WIELKANOC"
Wielkanocna lekcja nakrywania stołu.
Na scenie stoi stół nakryty białym obrusem. Dzieci ustawiają na nim kolejno przygotowane rekwizyty, tłumacząc ich symbolikę.
DZIECKO
Stół nakrywamy białym obrusem. Ma nam przypominać biel szat Chrystusa. Aby radość nasza była większa, ubieramy go również kwiatami i wiosenną zielenią np. bukszpanem.
DZIECKO
Paschał to świeca, której światło przypomina radość płynącą z obecności Jezusa
Zmartwychwstałego.
DZIECKO
Obok świecy stawiamy baranka wielkanocnego czyli agnuska. Tradycyjny agnusek to figurka wykonana z ciasta i upieczona w specjalnej formie. Baranek ma chorągiewkę z napisem Alleluja -jest to znak zwycięstwa Jezusa nad śmiercią. Stawia się go pośrodku stołu, żeby podczas wielkanocnych biesiad i uciech nie zapomnieć o religijnej treści świąt.
DZIECKO
Na stole kładziemy też chleb. Jest on pamiątką „chleba żywego,,. Przypomina nam, że Jezus karmi nas swoim ciałem. Dzielenie się chlebem jest od najdawniejszych czasów znakiem przyjaźni i życzliwości.
DZIECKO
Na stole nie może zabraknąć mięsa i wędlin przygotowanych na pamiątkę
baranka paschalnego, którego Izraelici spożywali przed wyjściem z niewoli
egipskiej.
DZIECKO
Ważnym pokarmem jest także sól, która symbolicznie ma nas chronić od
grzechu.
DZIECKO
Dawniej śniadanie wielkanocne zaczynano od zjedzenia całej laski chrzanu,
żeby ustrzec się od bólu zębów i brzucha.
DZIECKO
Rozsiadły się świąteczne baby
parami na obrusie.
Jedna z lukrem,
inne z rodzynkami -
każda zapachem kusi(...)
B. Mściwujewska „Mokre święta”
DZIECKO
Dawniej wypiekano baby łokciowe, na łokieć wysokie. Aby tak wysoko wyrosły, w chatach zamykano drzwi, uszczelniano okna, a nawet wkładano ciasto pod pierzynę, aby nie zaziębiło się i nie opadło.
DZIECKO
Nasz stół wielkanocny
haftowany w kwiaty.
W borówkowej zieleni listeczków skrzydlatych
lukrowana baba rozpycha się na nim, a przy babie -
mazurek w owoce przybrany.
E. Skarżyńska „Wielkanocny stół"
DZIECKO
Mazurki to ciasta, które robiono z ciasta kruchego. Na ich wierzch wylewano masy orzechowe, czekoladowe i karmelowe. Przywędrowały do nas z kuchni tureckiej. Kunsztownie lukrowane i dekorowane bakaliami przypominają wyglądem maleńkie tureckie dywaniki.
DZIECKO
A na Kurpiach palmy
splata się wysokie....
Wiatr im wstążki porywa,
chce j e zanieść obłokom.
A która Kurpianka
najwyższą na kiju
palmę uwije
- to aż pod powałę
wyrośnie jej synek.
Te kurpiowskie palmy
z pachnącego ziela (...)
Długo w chacie postoją.
Aż do wesela.
T. Chwastek- Latuszkowa „Kurpiowskie
palmy"
DZIECKO
Strojenie wielkanocnych palm i święcenie ich w Niedzielę Palmową nawiązuj e do wjazdu Chrystusa do Jerozolimy i powitania go przez mieszkańców. Polskie palmy robi się a gałązek wierzbowych, suszonych kwiatów, kłosów i kolorowych wstążek. Dawniej wierzono w ich magiczną moc. Miały one chronić ludzi, zwierzęta, domy i pola przed ogniem, czarami i złem. Była więc troskliwie przechowywana w izbie i stawiana w oknie lub wtykana w słomiane poszycie dachu.
Po poświęceniu palemki i przyniesieniu jej do domu należało połknąć trzy wierzbowe bazie czyli bagniątka. Wedle dawnych wierzeń miało to zapobiegać
chorobom gardła i żołądka. Karmiono nimi także bydło by uchronić je przed
chorobami.
PIOSENKA pt.„ JAJKO" (Dziecko przebrane za jajko wykonuje taniec.)
DZIECKO
Pisanki, pisanki, jajka malowane.
Nie ma Wielkanocy
bez barwnych pisanek.
Pisanki, pisanki, jajka kolorowe.
Na nich malowane bajki pisankowe.
Na jednej kogucik,
a na drugiej słońce.
Śmieją się na trzeciej laleczki tańczące.
Na czwartej kwiateczki,
a na piątej gwiazdki.
Na każdej pisance piękne opowiastki.
PIOSENKA pt.„ JAK DOBRZE BYĆ PISANKĄ" (Troje dzieci przebranych za pisanki wykonuje taniec.)
DZIECKO
Zwyczaj
malowania jajek na Wielkanoc wywodzi się ze starych tradycji. Od
dawna jajko było symbolem życia, sił odradzającej się na wiosnę przyrody. Z
jajek
wykluwają się przecież różne zwierzęta. Dlatego na Wielkanoc
przepięknie
zdobi się jajka, które dawniej na wsiach dawano sobie w prezencie.
Każdy gość, który w czasie świąt odwiedzał na wsi dom dostawał ozdobione
jajko na
zdrowie i na szczęście. Ludzie wierzyli, że ochroni ono dom przed
nieszczęściem.
Zakopana przed nowo wybudowany dom miała przynieść
pomyślność.
Rzucona w płomień — ugasi pożar. Umieszczona w oknie chroniła
dom
przed uderzeniami pioruna. Skorupki z poświęconych jaj wyrzucano w
pole.
Wierzono, ze przyniosą one urodzaj. Rozsypywano je także między
zagonami kapusty, aby ustrzec warzywa przed szkodnikami.
DZIECKO
Na święta zdobiono jajka różnymi sposobami, a zajmowały się tym tylko młode dziewczyny w wieku odpowiednim do zamążpójścia. Robiły pisanki, kraszanki, rysowanki, wydrapywania lub oklejanki. Używano przy ty jedynie naturalnych barwników.
Kolor żółty uzyskiwano, wygotowując korę dzikich jabłoni.
Zielony - gotowano żytnie otręby i łuski słonecznika, a barwę czerwoną
robiono z kory olchy lub liści czerwonego klonu.
DZIECKO
PISANKA - pisze się na niej wzorki za pomocą patyczka ze
szpileczką, zanurzoną w rozgrzanym wosku, a potem jajko się barwi.
KRASZANKA - jajko barwi się w farbach, a potem wydrapuje wzorki ostrym
przedmiotem.
OKLEJANKA - zdobi się jajko za pomocą motywów z kolorowego papieru, które nakleja się na jajko.
SCENKA
(Wbiega dziecko przebrane za kurę i głośno gdacze. Zanim biegnie chłopiec, w koszyku ma jajka.)
CHŁOPIEC
Zniosła mi kura jajek sześć. Pytam więc kury - czy mogę zjeść?
KURA
KO...ko...ko
Ani sadzonych, ani na twardo.
I jajecznicy-nie!
I na miękko- nie! Nie dam!
Choćbym miała pęknąć!
CHŁOPIEC
Więc pytam kury:
- Czy mogę utrzeć te jaja na kogel - mogel?
Spojrzała na mnie jak na .. .osła...
I zagdakała, wielce wyniosła, że:
KURA
Jajka na pisanki zniosłam!
PIOSENKA „ PODAJ FARBĘ"
DZIECKO
W czasie uroczystego śniadania wielkanocnego dzielimy się święconym jajkiem,
co ma zapewnić zdrowie i pomyślność całej rodzinie.
Jajka, chleb, kiełbasę, sól i baranka święci się w kościele w Wielką Sobotę. Na wsiach do kosza wkładało się dużo pożywienia ( kosze trzeba było zawozić). W ten sposób proszono, aby to, co w nim jest było zawsze na stole i nigdy tego nie zabrakło. Potem tego kosztowano, a jedzono z apetytem i wszystko smakowało, gdyż ludzie spragnieni byli jadła po Wielkim Poście. Dziś święcimy pokarmy w symbolicznych ilościach.
DZIECKO
Na stole pisanki
tęczą malowane.
Wśród zieleni owsa
cukrowy baranek.
Bazie w wazoniku,
ciasta i wędliny.
Wielkanoc i wielkie spotkanie rodziny.
R. Przymus „
WIELKANOC"
DZIECKO
Zadzwonią kościelne dzwony
pełne wielkiego wesela.
Cieszą się wszyscy ludzie.
To będzie Wielka Niedziela.
A w poniedziałkowy ranek...
Pisk! Krzyk! Śmiechy!
Cała wieś tu biegnie!
Wiadra, miski, konwie, dzbanek......
Któż się dzisiaj zimnej wody zlęknie?
Chyba tylko ten z cukru baranek!
B. Mściwujewska „ Mokre święta"
DZIECKO
Śmigus - dyngus,
Dyngus - śmigus
Nie kryjże się, nie wymiguj,
bo dziś każdy, stary, młody,
nie uniknie wiadra wody!
DZIECKO
Dyngus - śmigus,
Śmigus - dyngus,
... śmiej się córko,
śmiej się synku.
Tak się śmieje wieki całe
Wielkanocny Poniedziałek!
DZIECKO
Wielkanocny
Poniedziałek to święto wody. Stary zwyczaj każe oblewać się
wzajemnie wodą i wołać przy tym „ Śmigus - Dyngus"! Dawniej w „lany
poniedziałek"
ludzie wylewali na siebie całe wiadra wody. Niejedna panna była
całkiem
mokra, zanim jeszcze wstała z łóżka. Zdarzało się nawet wrzucenie
kogoś
do rzeki czy stawu. Dziś, dla podtrzymania zwyczaju wystarczy odrobina
wody kolońskiej .
(Wchodzi grupa chłopców niosących „ wielkanocny kurek"- kogutek wykonany z papier u, bardzo kolorowy.)
DZIECKO
Od podwórka do podwórka
idą chłopcy, niosą kurka.
A niezwykły jest to kurek.
Skrzydła z dykty, ogon z piórek.
Grzebieniasty, kolorowy.
Wielkanocny. Dyngusowy.
Ma dwa kółka zamiast nóżek.
O, już
wjeżdża na podwórze. Już przystaje przed okienkiem. Już zaczyna swą piosenkę:
CHŁOPCY
Lato idzie, zima schodzi. Nasz kogutek boso chodzi. Dajcie choć po dwa grosiki, by kogutek miał buciki.
DZIECKO
Gdy z chaty wygląda okienkiem dziewczyna, Kurek wtedy inną piosenkę zaczyna.
CHŁOPCY
Za stodołą ścieżka, chowaj matko pieska. Masz córeczkę ładna, to ci j ą ukradną!
DZIECKO
Gospodyni teraz szybko drzwi otwiera. Do kobiałki wkłada ciasto, kawał sera.
(Dziewczynka podaje chłopcom kosz, chłopcy kłaniają się i odchodzą)
W. Bodalska „Wielkanocny kurek"
DZIECKO
Wielkanocne obyczaje wszyscy dobrze znamy. Pamiętamy o nich, gdy się przy stole zbieramy.
Piękna i rodzinna jest polska Wielkanoc, a każdy świąteczny obyczaj ma swą magiczną moc.
Siada mama przy stole,
a przy mamie - tata.
I my.
Wiosna na nas zza firanek zerka,
a pstrokate pisanki
chcą tańczyć oberka.
Wpuśćmy wiosnę.
Niech słońcem
zabłyśnie nad stołem.
W wielkanocne świętowanie,
jak wiosna wesołe.
Ewa Skarżyńska „ Wielkanocny
stół".
PIOSENKA pt. „ZAJACZKOWE NIESPODZIANKI"
Na scenie pojawia się pochód postaci ( baba, baranek, pisanki itd.)